2016 was zeer rustig en ook nat en warm

Mooi-herfstweer-Belgie-e1474367489495

2016 was een zeer rustig jaar met een gemiddelde windsnelheid van 12,2 km/uur tegen 13,3 km/uur normaal. Samen met 2010 was dit een van de rustigste jaren ooit gemeten in Ukkel. Er viel 942 mm tegen 852 normaal, sinds 1833 waren 19 jaren nog natter. Met 10,7 graden tegen 10,5 normaal was het jaar aan de warme kant. Slechts 18 jaren waren warmer sinds het begin van de metingen. Qua zon was het jaar vrij normaal met 1571 uur zon tegen 1545 normaal.

Het jaar werd vaak gedomineerd door hogedrukgebieden. Hierdoor was geregeld sprake van mist, vooral in het najaar. De wind hield zich rustig, bijna elke maand lag de gemiddelde windsnelheid onder de normale waarde.

Van overstromingen in mei en juni naar septemberhitte en novemberkou

Het jaar kende bijzonder warme en koude fasen. In januari was het in een groot deel van het land zacht, maar halverwege de maand werd het kwakkelweer. Ukkel had op 18 januari de eerste en enige ijsdag van het winterseizoen met temperaturen de hele dag onder nul. Deze dag was in Neidingen (Luik) het koudste met een minimum van -19,0 graden. Elsenborn (Hoge Venen) mat een dag later -18,0 graden. In de Ardennen viel flink wat sneeuw. Uiteindelijk werd januari de op drie na natste ooit gemeten.

Februari kende afwisselend zachte en koude dagen. Opnieuw was de maand zeer nat, de op zes na natste sinds het begin van de metingen! Maart en april verliepen te koud. Zelfs eind april vroor het nog regelmatig. Tijdens Luik-Bastenaken-Luik op 23 april viel de eerste sneeuw en de dagen daarna kleurde de Ardennen steeds verder wit. Op 27 april was het sneeuwdek toegenomen naar 20-30 cm! Dit was al lange tijd niet meer voorgekomen zo laat in het voorjaar.

Temperatuur-Ukkel

Mei begon warm en zonnig, maar viel aan het eind compleet in het water. Noodweer veroorzaakte vooral in het westen, de Kempen en in de Ardennen wateroverlast. Ook in juni gingen de buien door en was het zeer somber. In Ukkel viel 175 mm en dat was een record. In de Kempen viel lokaal ruim 300 mm, uniek voor juni! In juli werd het warmer en hadden we de eerste tropische dag op de 20e. Het hoogste maximum werd gemeten in de Kempen. In Koersel werd het 36,4 graden en in Kleine-Brogel 36,0. Ook beleefden we op veel plaatsen een tropennacht, met minima boven 20 graden.

Eind juli tot en met half augustus liet de zomer het soms flink afweten. Op 11 augustus kwam het in de Hoge Venen zelfs tot nachtvorst! Eind augustus was het opnieuw hoogzomers met een landelijke hittegolf. De hitte hield tot eind september aan en zorgde voor de op drie na warmste september ooit gemeten! Zelfs op 13 en 14 september werden nog tropische temperaturen gemeten. Nooit was het zo laat na de zomer nog zo heet. September was ook zeer zonnig.

Zon-Ukkel

Oktober en november verliepen vervolgens kouder dan normaal. Daarbij was het rustig met vaak mist. Eind november hadden we de koudste herfstnacht sinds 1998! In de Ardennen viel de eerste sneeuw en werd strenge vorst gemeten. In december was het koud rond Sinterklaas, daarna was het zeer zacht rond Kerst. De maand was kurkdroog, de laatste december met minder neerslagdagen is zelfs 1889!

Op 31 december kwam het in dichte mist onverwachts toch nog tot een officiële ijsdag in Ukkel, het werd niet warmer dan -2,4 graden. Op andere plaatsen lukte dat al eerder in de maand. In Mürringen (Hoge Venen) werd met -12,4 de laagste temperatuur van de maand gemeten. Sneeuw viel er amper in december.

Ukkel

Extreem natte eerste helft gecompenseerd door droog vervolg

De eerste helft van het jaar was de natste ooit gemeten. In Ukkel viel van 1 januari tot en met 30 juni 648 mm! Normaal valt in de tweede helft van het jaar meer neerslag dan in de eerste helft. Dit jaar waren de rollen omgedraaid en viel in de tweede helft 294 mm, dat is juist zeer weinig! Hiermee kwamen we alsnog op een nat jaar uit met 942 mm tegen 852 mm normaal. Slechts 19 keer was het natter sinds het begin van de metingen in Ukkel.

Neerslag-Ukkel

In de Ardennen viel met 1000 tot 1500 mm veel meer neerslag, maar dat is ook heel gebruikelijk. In de Kempen was het natter dan normaal met lokaal 1200 mm.

Op ongeveer een op de drie dagen gold een waarschuwing

Dit jaar was op ruim 31% van de dagen een waarschuwing van kracht in minstens één provincie, dat wil zeggen op 115 van de 366 dagen. Echter waren deze waarschuwingen meestal maar voor een (kort) deel van de dag geldig.

Het vaakst werd gewaarschuwd voor dichte mist. Dichte mist kwam het vaakst voor in de Ardennen. Ook waren daar vaker dan in de rest van het land waarschuwingen voor gladheid door bevriezing of sneeuwval. Verder waren er dit zomerhalfjaar ook veel waarschuwingen voor onweersbuien met zware windstoten en overvloedige regenval. In het winterhalfjaar werd in West-Vlaanderen het vaakst voor zware windstoten gewaarschuwd. Voor hitte werd alleen op 19, 20 en 21 juli gewaarschuwd. Door het ontbreken van échte winterkou werd daar niet voor gewaarschuwd in het afgelopen jaar.

Meestal was code geel van kracht, maar heel af en toe werd opgeschaald naar code oranje. Bijvoorbeeld 14 en 15 januari toen in de Ardennen flink wat sneeuw viel. Op 30 mei en ook 1, 2, 4, 5, 7 en 23 juni werd code oranje uitgegeven voor noodweer door onweersbuien. 20 juni werd vooral voor de kust gewaarschuwd voor (zeer) zware windstoten.