Na vier warme jaren op rij was het in 2021 gemiddeld iets kouder dan normaal. Dit komt vooral doordat de normaal omhoog is gegaan. Het jaargemiddelde in Ukkel bedraagt 10,7 graden tegen 11,0 gemiddeld over de periode 1991-2020. De klimaatperiode 1981-2010 kende nog een normaal van 10,6 graden. 2021 was daarnaast zeer nat en iets te somber.
2021 telde in Ukkel 34 vorstdagen (minimumtemperatuur onder het vriespunt) tegen 39 normaal. Vijf keer vroor het de hele dag en dat is één keer minder dan gemiddeld. De temperatuur liep 20 keer op naar een zomerse waarde van 25 graden of meer. Dat was 10 keer minder dan gebruikelijk. Tropische dagen kwam in Ukkel helemaal niet voor, terwijl dat in een gemiddeld jaar vijf keer lukt. De voorgaande zes jaren was er zelfs altijd sprake van minstens één hittegolf. Die reeks is nu dus voorbij.
Het gebrek aan warmte en een vrij normale hoeveelheid kou tekenden 2021. In januari wisselden zachte en koude perioden elkaar af. Echt volop winterweer werd het niet. Begin februari gebeurde dat wel. Vanaf 7 tot en met 13 februari was de winter in ons land met ijsdagen en sneeuw. Daarna werd het bijzonder zachte tweede helft van februari. Van 21 tot en met 24 februari werd elke dag een datum-warmterecord gebroken. Hierdoor verliep februari gemiddeld alsnog warmer dan gebruikelijk.
Maart verliep vrij normaal, maar kende wel een warm slot. In april en mei was het uitzonderlijk koud. Het was zelfs de koudste aprilmaand sinds 1986 met 7,3 graden tegen 10,4 normaal. Mei verliep 2,3 graden kouder dan normaal. Er volgde een bijzonder warme juni met een regionale hittegolf, maar in Ukkel werd de tropische 30 graden meerdere dagen net niet behaald.
Tijdens de zomervakantie in juli en augustus werd het wisselvallig en ging de temperatuur onderuit. Juli was iets frisser dan gebruikelijk en augustus was echt koel. In september kregen we nog heerlijk nazomerweer. Oktober kende geen grote thermische uitschieters. Ook in november was van extremen geen sprake, maar gemiddeld was het wel een graad te koud. In december kwamen eerst wat koude periodes voor, maar het jaar werd extreem zacht afgesloten.
Ruim een meter neerslag
In Ukkel viel in 2021 1039 mm regen tegen 836 normaal. Daarmee was het een zeer nat jaar. Slechts vijf jaren verliepen nog natter en 1974 kende eenzelfde hoeveelheid neerslag. Recordhouder blijft 2001 met 1089 mm neerslag. Vrijwel in het hele land viel meer neerslag dan normaal. Alleen in sommige delen van West- en Oost-Vlaanderen, Antwerpen en Luxemburg viel op jaarbasis minder neerslag dan gebruikelijk. In het centrum was het relatief het natst met 10-25% meer neerslag dan normaal. In absolute zin viel de meeste neerslag in de Ardennen met daar 1200-1500 mm.
Een groot deel van de neerslag viel in de zomer. Eind juni trokken stevige onweersbuien over het land, waarbij ook enkele tornado’s voorkwamen. Van 13 tot en met 15 juli voltrok zich in het oosten van België een ramp, doordat het dagenlang bleef regenen. In Hockai (Stavelot) viel alleen al op 14 juli 179 mm regen. Op grotere schaal viel die dag meer dan 100 mm. Een neerslagzone bleef hangen boven de regio en vulde de rivieren. Dit leidde tot zeer ernstige overstromingen met 41 dodelijke slachtoffers tot gevolg. Ook in de dagen na 16 juli was het nog spannend door het hoogwater in de Maas.
Ook in januari, mei, augustus en oktober viel in Ukkel aanmerkelijk meer regen dan normaal. Relatief droog was het in februari, maart, april, september en november. In september viel zestig procent minder neerslag dan gebruikelijk, maar dat kon na de regenachtige zomer geen kwaad. Van grote droogte-problemen was dit jaar geen sprake.
Vrij normale hoeveelheid zonneschijn
De zon was dit jaar bijna even vaak te zien als gebruikelijk. In Ukkel scheen de zon 1590 uur tegen 1603 normaal. In januari en in december was de zon op het hoofdstation bijzonder weinig te zien met respectievelijk 27 en 28 uur. Februari, maart, april en september verliepen juist zeer zonnig. Opvallend is dat april, juni en september meer zonuren noteerden dan de hoogzomermaanden juli en augustus.
Juni en oktober kenden een normale hoeveelheid zonneschijn. Somber was het in de koude en regenachtige meimaand en in de zomervakantie. Ook in november en december was het aantal zonuren lager dan gebruikelijk.
Hoofdfoto: Adobe Stock / mariesacha